برنامه ريزي شهري 350 ص
دسته بندي :
دانش آموزی و دانشجویی »
دانلود تحقیق
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 350 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
طپپيشگفتار
برنامه ريزي شهري از جامعيت خاصي برخوردار ميباشد و محتواي آن به نسبت عمق ارتباطي که با محيط شهر و ساکنان آن دارد، بسيار گسترده است. شايد کمتر دانشي را بتوان يافت که اينچنين با رسته هاي مختلف علمي در ارتباط باشد، از آنها بهره گيرد و در عين حال براي خود رشته اي مستقل باشد. برنامه ريزي شهري يک سيستم است. سيستمي کار عناصر و اجزائي تشکيل گرديده که با هم در ارتباطند، با هم تداخل دارند و بر يکديگر تأثير مي گذارند. ولي بر وي هم صورت واحدي پيدا مي کنند. لذا، با چنين بينشي که بر اين دانش مرتب است، تأليف يک يا چند کتاب نمي تواند بيانگر کليه اصول محتوايي، ضوابط، ارتباطات و خصوصيات آن باشد.
برنامه ريزي شهري، به دليل پويندگي انسان، دانشي پويا است که روز به روز تحول بيشتري يافته و زمينه هاي مساعدي را جهت پژوهش و تحقيق به وجود مي آورد؛ و با توجه به دور تسلسلي که دارد، نمي توان يکجا و به يکباره به تعريف و توضيح آن پرداخت و کتابي را فراهم آورد که به نحو کامل، برنامه ريزي شهري را معرفي کرده، و کليه نکات آنرا يادآور شده باشد. بلکه، تنها مي توان به توضيح در مورد قسمتهايي از آن پرداخت.
از نظر تاريخي، سابقه برنامه ريزي شهري به ادوار بسيار دور مي شد. ولي سابقه مدون و مطالعه و تجريه و تحليل علمي آن به دوران پس از انقلاب صنعتي و خاصه قرن حاضر و به نحوي اختصاصي تر به دهه اي اخير مي رسد. برنامه ريزي شهري، در رابطه با توسعه شهرها، افزايش جمعيت آنها و تأثير ماشينيسم بر حيات شهرها و ساکنين آنها، هر روز از اهميت بيشتري برخوردار مي گردد. شهرها با محيط منطقه اي و نواحي اطراف خود در ارتباطند و از کليه شرايط آنها، اعم از اقليمي و طبيعي، عوامل فرهنگي و اجتماعي و عوامل معيشتي و اقتصادي تأثير مي پذيرند و بر آنها نيز بطور متقابل تأثير مي گذارنيد.چنين رابطه و نظامي در اثر توسعه يکباره فيزيکي و افزايش انفجار آميز جمعيت شهرها، نظام شهرنشيني را با بحران و آينده آن را با ابهام روبرو ساخته است. وجود همين عوامل، بر اهميت برنامه ريزي شهري و لزوم تحقيق و تفحص بيشتر در رابطه با آن مي افزايد.
هدف از تدوين کتاب حاضر، بيشتر معرفي و بيان اصول مقدماتي برنامه ريزي شهري است، و به هيچ وجه ادعاي آن که با نوشتن اين کتاب، کليه نکات برنامه ريزي شهري يا مقدمات آن آورده شده، يا حتي با عنوان مطالبي چند در بعضي از موارد آن توضيح کاملي فراهم آمده است، معنائي ندارد. اين کتاب ضمن معرفي اصول مقدماتي برنامه ريزي شهر، رابطه عناصر مختلف موثر در آن در مورد بررسي قرار داده و روند مطالعاتي، تعاريف، اصطلاحات ، و ارتباطات آن را به عنوان زمينه هايي جهت شروع مراحل بعدي تحقيق و تتبع در برمي گيرد.
در تدوين اين کتاب، ضمن استفاده از منابع و ماخذ داخلي و خارجي، به ميزان قابل توجهي از پژوهشها و تجربيات شخصي استفاده شده و موضوعات مطروحه و تجزيه و تحليل مباحث مربوط به آنها به نحوي انجام گرفته که اساس محتوايي درس «مباني برنامه ريزي مجتمع هاي زيستي» در دانشکده هاي معماري و قسمت شهرسازي درس «مباني معماري و شهرسازي» در دانشکده هاي عمران را بپوشاند.
اميد که در اين رهگذر، نويسنده توانسته باشد دين خود را در آموزش مسائل شهر سازي و ارتباط ميان رشته اي دانشهاي معماري و عمران با شهرسازي و خصوصاً برنامه ريزي شهري ادا نمايد. تا چنين تخصصهايي بتوانند با شناخت بيشتر در رابطه با مسائل شهرسازي، به انجام امور عمراني همت گمارند.
در خاتمه از شوراي محترم کتاب، حوزه معاونت محترم پژوهشي و واحد انتشارات دانشگاه علم و صنعت ايران که امکان چاپ اين کتاب را فراهم آوردند، تشکر نموده و اميدوار است که صاحب نظران با انتقادات و نظريات مفيد و سازنده خود، اينجانب را در تهيه و تدوين کتب بهتر و مفيدتر ياري فرمايند.
مفهوم شهر و شهرسازي
محيط زيست داراي مفهومي جامع است. در حاليکه شهر و شهرسازي تصوير محدودي از آنرا در اذهان زنده مي کند. مفهوم محيط زيست، شهر و شهرسازي و تمام آنچه را که از اين پديده مي شناسيم، در برمي گيرد.
شهر يکي از پديده هاي بشري در محيط زيست به منظور اسکان، تأمين معيشت، داشتن روابط اجتماعي و اقتصادي و مانند آنهاست ولي اولين آن نمي باشد. انسان خود محيط سکونتش را فراهم کرده و خود به ايجاد و نحوه زندگي در آن اقدام نموده است. احساس لزوم تثبيت در يک نقطه به زندگي در کنار يکديگر و لازم ملزومات آنها، انسان را بر آن داشته است که هماهنگ با محيط طبيعي و داده هاي ساختماني محيط اطراف خود، به ايجاد مسکن دست بزند. ده نشيني و شهرنشيني، يکي از اقسام نحوه زندگي بشر بر سطح زمين و به عنوان استقرار ثابت بشر در محيط زيست است. بنابر نظر بسيارب از صاحبنظران و خاصه جغرافيدانان، نحوه زندگي بشر و سکونت او، داراي دو تقسيم بزرگ کوچ نشيني و يکجا نشيني است که اهم آنها بقرار زير است:
کوچ نشيني بر مبناي صيد و شکار
کوچ نشيني بر مبناي زندگي شباني
کوچ نشيني بر مبناي ييلاق و قشلاق
کوچ نشيني بر مبناي مهاجرت شباني
کوچ نشيني بر مبناي کشاورزي ابتدائي
يکجانشيني بر مبناي کشاورزي و به گزيني مواد کشاورزي
از ديدگاه ديگر، نحوه استقرار انسان در کره زمين بر اساس زندگي در مساکن متحرک، مساکن نيمه متحرک و مساکن ثابت استوار است. زندگي ثابت و ايجاد ده همراه با کشاورزي آغاز مي شود، که از شرايط اوليه آب کافي، خاک مساعد و موقعيت مناسب بوده است. ايجاد و پراکندگي روستاها و استقرارشان در نقاط مختلف، افزايش مبادلات و توليدات کشاورزي و عوامل ديگري که اشاره خواهد شد، منجر به پيدايش نوع ديگري از زندگي يکجانشيني يعني شهرنشيني شده است.
در حال نيز، با آنکه شهرنشيني روزبروز در حال توسعه است، ولي هنوز قسمت اعظم جماعات انساني در سراسر دنيا در روستاها زندگي مي کنند. اهميت توجه به روستاها کمتر از اهميت توجه به شهرها نيست. وجود روستاها از شرط اصلي شهرنشيني و تأمين کننده مواد کشاورزي و دامي آن است.
اجتماع انسانها در هر مکان و در هر زمان و بهر منظوري که بوده باشد، تحت تأثير روابط آنها با يکديگر و همچنين با ساير جوامع بوده است. همچنانکه شهر جزئي از حوزه محيط زيست است روستا نيز جزء ديگر آنست. شهر و روستا هر دو بر يمديگر تأثير مي گذارند، و محيط نيز هر دو موثر است.
توجه به پديده روستا در قالب هر برنامه ريزي منطقه اي از اولويت و اهميت خاصي برخوردتر است به عباذت ديگر، نمي توان به شهرها توجه داشت و به ادامه راه حلهاي مناسب براي رفع مشکلات و نواقص آنها پرداخت، بدون آنکه به محيط اطرافشان و حوزه هاي نفوذي متقابل بين شهر و روستا توجه داشته باشيم. در عين آنکه تکنيک شهرسازي به منظور بهبود شهرها از ديدگاههاي مختلف مختلف شهري بکار گرفته مي شود، پا بپاي آن لزوم نوسازي و بهسازي روستاها از جهات مختلف نظير: بهبود مسکن، ساختمان، سيما و بافت روستا، تاسيسات عمومي، کشا.رزي، دامداري، بهداشت و درمان، آموزش، اقتصاد و مانند آنها، براساس نحوه زندگي اجتماعي و خصوصيات طبيعي و منطقه اي که روستاها در آن قرار دارند، کاملاً حس مي شود.
جذب و جلب جمعيت روستائي به طرف شهر به دليل وجود امکانات رفاهي در شهرها و کمبود آن، در روستاها، (امکان يافتن کار در شهرها و احتياج به نيروي کار در جوامع شهري، مشکلات مربوط به کشاورزي، دامپروري و کمبود آب و دفع آفات، پائين بودن سطح در آمد، عدم تخصص و مهارت فني کشاورزي در روستاها، وجود امکانات آموزشي و درماني در شهرها و فقدان آن در دهات، نبودن راههاي ارتباطي کافي و کارآ در مناطق روستائي، دور بودن بسياري از روستاها به مراکز شهري که داراي امکانات مختلف اجتماعي و اقتصادي هستند، تنوع مشاغل ومانند آنها) صورت گرفته است. مهاجرت از سوي روستاها به طرف شهرها و خاصه شهرهاي بزرگ، باعث پائيت رفتن سطح توليد کشا.رزي و دامپروري، مشکلات افزايش جمعيت و تراکم آن در (شهرها)، مشکلات مربوط به مسکن، توسة ناموزون شهرها، عدم تکافوي تأسيسات شهري، مشکلات ترافيک و رفت وآمد و عدم آشنائي روستايي با زندگي شهري و مانند آنها شده است. بنابراين، وجود يک ارتباط صحيح و هماهنگ و تدوين برنامه هايي به منظور استفاده از امکانات هر چه بهتر براي بکارگيري استعدادهاي طبيعي و انساني مناطق مختلف که در دل خود شهرهاي کوچک و بزرگ و روستاهاي بيشماري را مي پرورند، کاملاً لازم و ضروري است.