تحقیق چاپ قلمکار ( ورد)

دسته بندي : دانش آموزی و دانشجویی » دانلود تحقیق
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 21 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

1
‏چاپ قلمکار
‏مقدمه
‏هرودت ‏مورخ ‏معروف ‏يونانى ‏از ‏نساجى ‏ايران ‏در ‏ادوار ‏قبل ‏از ‏ميلاد ‏سخن ‏گفته ‏ا‏ست. ‏اولين ‏نشانه‌‏ها ‏از ‏وجود ‏پارچه‌‏هاى ‏بافته ‏شده ‏در ‏ايران، ‏متعلق ‏به ‏۴۰۰۰ ‏سال ‏ق.‏م ‏است؛ ‏که ‏در ‏حفريات ‏شوش ‏بدست ‏آمده ‏است. ‏همچنين ‏بخشى ‏از ‏يک ‏وسيل‏ۀ ‏مخصوص ‏ريسندگى ‏در ‏تپه ‏حصار ‏متعلق ‏به ‏۳۰۰۰ ‏سال ‏ق.‏م ‏کشف ‏شده ‏که ‏مى‌‏تواند ‏نشانه‌‏اى ‏از ‏تکامل ‏ريسندگى ‏در ‏آن ‏دوران ‏باشد. ‏پس ‏از ‏آن ‏يعنى ‏در ‏حدود ‏۲۵۰۰ ‏تا ‏۲۷۰۰ ‏ق.‏م ‏بافندگى ‏کاملاً ‏معمول ‏بوده ‏و ‏پارچه‌‏هاى ‏مرغوبى ‏از ‏پشم ‏گوسفند ‏و ‏موى ‏بز ‏و ‏يا ‏با ‏رشته‌‌‏هاى ‏طلا ‏و ‏نقره ‏بافته ‏شده ‏ا‏ست. ‏از ‏روى ‏نمونه‌‏هاى ‏سنگتراشى ‏باقى‌‏مانده ‏از ‏دور‏ۀ ‏مادها، ‏مشخص ‏مى‌‏شود ‏که ‏نساجى ‏در ‏اين ‏دوران ‏کاملاً ‏مرسوم ‏بوده ‏اس‏ت.
‏در ‏دوران ‏هخامنشي، ‏نساجى ‏ايران ‏در ‏زمينه ‏بافت ‏پارچه‌‏هاى ‏پشمى ‏نرم ‏و ‏لطيف ‏بوده؛ ‏همينطور ‏از ‏پارچه‌‏هاى ‏زرى ‏در ‏اين ‏اوان ‏ياد ‏شده ‏که ‏براى ‏لباس ‏و ‏سراپرده ‏بکار ‏مى‌‏رفته ‏و ‏معروف ‏بوده ‏است.
‏از ‏دور‏ۀ ‏اشکانى ‏به‌‏جز ‏چند ‏نمون‏ۀ ‏اندک ‏که ‏منسوب ‏به ‏اين ‏دوران ‏است، ‏چيز ‏مهمى ‏باقى ‏نمانده ‏است.
‏در ‏دوره ‏ساساني، ‏صنعت ‏پارچه‌‏بافى ‏از ‏صنايع ‏مهم ‏ايرانيان ‏بوده؛ ‏گفته ‏مى‌‏شود ‏که ‏هنرى ‏بسيار ‏زيبا ‏و ‏نفيس ‏بود ‏که ‏حتى ‏بيرق ‏امپراتورى ‏روم ‏از ‏آن ‏تهيه ‏مى‌‏شد ‏و ‏پارچه‌‏هاى ‏ابريشمى ‏چين ‏را ‏نيز ‏به
2
‏شدت ‏تحت ‏تأثير ‏خود ‏قرار ‏داده ‏در ‏دوره ‏ساسانى ‏فن ‏بافندگى ‏در ‏اوج ‏عظمت ‏خود ‏قرار ‏داشته ‏و ‏پارچه‌‏هاى ‏ابريشمى ‏که ‏از ‏اين ‏دوران ‏به ‏ما ‏رسيده، ‏اشکال ‏و ‏رسم‌‏هاى ‏تزئينى ‏شامل ‏مجموعه‌‏هاى ‏دواير ‏و ‏اشکال ‏هندسى ‏و ‏تصاوير ‏حيوانات ‏و ‏پرندگان ‏و ‏يا ‏سواران ‏در ‏حال ‏شکار ‏را ‏در ‏معرض ‏ديد ‏قرار ‏مى‌‏دهد.
‏در ‏دور‏ۀ ‏اسلامى ‏و ‏اوايل ‏آن ‏صنعت ‏نساجى ‏متأثر ‏از ‏هنر ‏بافندگى ‏ساسانى ‏است ‏و ‏از ‏نظر ‏تکنيک ‏تغييرى ‏حاصل ‏نشده ‏و ‏تنها ‏نقوش ‏و ‏طرح‌‏ها ‏تغيير ‏کرده‌‏اند.
‏در ‏فاصل‏ۀ ‏قرن ‏دوم ‏تا ‏چهارم ‏هـ . ‏ق ‏بافندگى ‏و ‏نساجى ‏در ‏ايران ‏رشد ‏بيشترى ‏داشته ‏و ‏در ‏موز‏ۀ ‏صنايع ‏اسلامى ‏قاهره، ‏نمونه‌‏هايى ‏از ‏آثار ‏نساجى ‏اين ‏دوران ‏نگهدارى ‏مى‌‏شود ‏که ‏متعلق ‏به ‏مرو ‏و ‏نيشابور ‏است.
‏در ‏دوره‏ٔ ‏امويان ‏و ‏عباسيان ‏بافت ‏پارچه‌‏هاى ‏زربفت ‏و ‏ابريشم ‏معمول ‏بوده ‏است. ‏از ‏تفاوت ‏نقوش ‏اين ‏دوره ‏با ‏پارچه‌‏هاى ‏ساساني، ‏استفاده ‏از ‏خط ‏در ‏حاشيه ‏پارچه‌‏هاى ‏عصر ‏اسلامى ‏است ‏که ‏از ‏جنس ‏پشم ‏يا ‏ابريشم ‏است.
‏بعضى ‏محققين ‏معتقدند ‏که ‏صنعت ‏نساجى ‏در ‏زمان ‏سلجوقيان ‏به ‏درجه ‏کمال ‏خود ‏رسيده ‏است. ‏شکل‌‏هاى ‏تزئينى ‏روى ‏پارچه ‏در ‏اين ‏دوره ‏تغييرات ‏زيادى ‏کرد. ‏در ‏عين ‏حال ‏در ‏اين ‏دوره ‏تأثير ‏سبک‌‏هاى ‏چينى ‏آغاز ‏شد ‏که ‏طرح‌‏هاى ‏دقيق ‏گياهى ‏و ‏جانورى ‏روى ‏پارچه‌‏هاى ‏حرير ‏نقش ‏بست. ‏از ‏نمونه‌‏هاى ‏اين ‏دوران، ‏پارچه ‏ابريشمى ‏سبک ‏و ‏نازکى ‏است ‏که ‏روى ‏آن ‏طرح ‏حيوانات ‏و ‏خطوط ‏کوفى ‏بسيار ‏عالى ‏نقش ‏شده ‏و ‏رنگ‌‏هاى ‏بکار ‏رفته ‏در ‏آن ‏عبارتند ‏ا‏ز: ‏سبز ‏و ‏سفيد ‏بر ‏زمينه‏ٔ ‏طلايى ‏و ‏قرمز ‏تيره ‏و ‏قهوه‌‏اي.
‏در ‏دوره‏ٔ ‏سلجوقى ‏شهر ‏رى ‏از ‏شاخص‌‏ترين ‏مراکز ‏پارچه‌‌‏بافى ‏در ‏ايرا ‏ن ‏بود؛ ‏اين ‏صنعت ‏در ‏دوران ‏سلجوقى ‏از ‏نظر ‏بافندگي، ‏ابتکار ‏انواع ‏نقشه، ‏و ‏نيز ‏زيبايى ‏رنگ ‏به ‏بالاترين ‏درجه ‏رسيده ‏بود. ‏از ‏مراکز ‏ديگر ‏نساجى ‏در ‏اين ‏دوران، ‏يزد، ‏کاشان ‏و ‏تبريز ‏بوده ‏است.
‏در ‏دو ‏قرن ‏هفتم ‏و ‏هشتم ‏هجرى ‏(‏دوره ‏مغو‏ل)‏، ‏بخاطر ‏افزايش ‏ورود ‏کالاهاى ‏چين ‏و ‏گسترش ‏تجارت ‏ايران ‏و ‏چين ‏و ‏بعد ‏حملات ‏مغول ‏و ‏آمدن ‏عده ‏زيادى ‏از ‏بافندگان ‏چينى ‏به ‏ايران، ‏تأثير ‏سبک‌‏ها ‏و ‏روش‌‏هاى ‏تزئينى ‏چين ‏بر ‏صنعت ‏نساجى ‏ايران ‏رو ‏به ‏افزايش ‏نهاد. ‏بر ‏اثر ‏تقاضا ‏براى ‏اجناس ‏چيني، ‏نساجان ‏ايران ‏نيز ‏از ‏اين ‏سبک ‏تقليد ‏کردند. ‏وجود ‏طرح‌‌‏هايى ‏از ‏اژدها، ‏و ‏ساير
3
‏حيوانات ‏افسانه‌‏اي، ‏گل ‏لوتوس ‏و ‏ابرهاى ‏چيني، ‏که ‏مختص ‏پارچه‌‏هاى ‏چينى ‏بود، ‏و ‏در ‏پارچه‌‏هاى ‏ايران ‏به ‏وفور ‏بکار ‏رفت، ‏نشانه‏ٔ ‏اين ‏تأثير ‏است. ‏از ‏مراکز ‏مهم ‏بافندگى ‏در ‏اين ‏دوران، ‏هرات، ‏نيشابور، ‏مرو ‏و ‏تبريز ‏بوده‌‏اند. ‏منسوجات ‏دوره‏ٔ ‏مغولي، ‏داراى ‏رنگ‌‏هاى ‏مطبوع ‏و ‏ملايمى ‏بوده ‏است.
‏در ‏دوره‏ٔ ‏تيموريان ‏شهرهاى ‏يزد، ‏اصفهان، ‏کاشان ‏و ‏تبريز، ‏منسوجات ‏خود ‏را ‏به ‏اطراف ‏و ‏اکناف ‏عالم ‏اسلام ‏صادر ‏کردند. ‏پارچه‌‏بافى ‏در ‏دوره‏ٔ ‏تيموريان، ‏گام ‏بزرگى ‏در ‏راه ‏رسيدن ‏به ‏تکامل ‏برداشت.
‏دوره‏ٔ ‏صفوى ‏عصر ‏طلايى ‏براى ‏نساجى ‏و ‏بافندگى ‏ايران ‏بشمار ‏مى‌‏آيد. ‏پارچه‌‏هاى ‏دوره‏ٔ ‏صفويه ‏در ‏تمام ‏تاريخ ‏نساجى ‏جهان ‏نظير ‏ندارد. ‏طرح ‏اين ‏پارچه‌‏ها ‏بسيار ‏متنوع ‏است. ‏پارچه‌‏هاى ‏ابريشمى ‏و ‏کتاني، ‏ديبا، ‏مخمل ‏و ‏اطلس ‏با ‏زيباترين ‏رنگ‌‏ها ‏به ‏بازارهاى ‏اروپا ‏و ‏روسيه ‏صادر ‏مى‌‏شد. ‏در ‏بسيارى ‏از ‏اين ‏پارچه‌‏هاى ‏مجلل، ‏صحنه‌‏هايى ‏از ‏شاهنامه ‏و ‏وقايع ‏داستان‌‏هاى ‏شعراى ‏ديگر، ‏مناظر ‏باغ ‏و ‏شکار ‏گنجانده ‏شده ‏است. ‏رايج‌‏ترين ‏پارچه‌‏هاى ‏اين ‏دوران، ‏نوعى ‏پارچه‏ٔ ‏ابريشمى ‏است ‏بنام‏ ‏"‏تافته‏"‏ ‏که ‏بافت ‏اصفهان ‏و ‏ابيانه ‏است. ‏پارچه‌‏هاى ‏چندلايى ‏در ‏دوره‏ٔ ‏صفويه ‏مهم‌‏ترين ‏بخش ‏صنعت ‏بافندگى ‏يزد ‏است. ‏پارچه‌‏هاى ‏چندلايى ‏با ‏چند ‏تار ‏و ‏چند ‏پود ‏در ‏کاشان ‏نيز ‏به‌‏چشم ‏مى‌‏خورد ‏که ‏رويه‌‏اى ‏صاف ‏و ‏يکنواخت ‏دارند ‏و ‏بافت ‏اغلب ‏آنها ‏اُريب ‏است. ‏مخمل‌‏هاى ‏دوره ‏صفويه ‏از ‏نظر ‏ظرافت ‏نقوش ‏و ‏هماهنگى ‏کامل ‏رنگ‌‏ها‏ ‏بى‌‏نظيرن‏د ‏و ‏هنوز ‏در ‏تاريخ ‏پارچه‌‏بافى ‏کسى ‏نتوانسته ‏محصولاتى ‏به ‏اين ‏زيبايي، ‏و ‏از ‏جهت ‏فنى ‏بى‌‏نقص ‏بسازد. ‏کارخانه‌‏هاى ‏ايران ‏در ‏دوره ‏صفويه ‏بهترين ‏انواع ‏ديبا ‏و ‏مخمل ‏را ‏که ‏گاه ‏با ‏رشته‌‏هاى ‏نقره ‏تزئين ‏مى‌‏شده، ‏بافته‌‏اند. ‏همچنين ‏پارچه‌‏هاى ‏نفيس ‏ترمه ‏در ‏شهرهاى ‏يزد ‏و ‏کرمان ‏بافته ‏شده ‏است.
‏در ‏تزئينات ‏پارچه ‏از ‏موضوعات ‏جشن‌‏ها ‏و ‏حيوانات ‏و ‏درخت ‏سرو ‏و ‏نارون ‏و ‏يا ‏شاهزادگان ‏در ‏شکارگاه، ‏نيز ‏استفاده ‏مى‌‏شده ‏است. ‏مهمترين ‏مراکز ‏نساجى ‏در ‏اين ‏دوران، ‏شهرهاى ‏تبريز، ‏اصفهان، ‏کاشان، ‏رشت، ‏مشهد، ‏هرات، ‏قم، ‏ساوه، ‏اردستان، ‏شيروان ‏و ‏سلطانيه ‏بودند.
4
‏پارچه‌‏هاى ‏چاپ ‏قلمکار ‏در ‏فاصله‏ٔ ‏قرون ‏۱۱ ‏و ‏۱۲ ‏هـ . ‏ق ‏توليد ‏مى‌‏شد. ‏در ‏اين ‏زمان ‏که ‏پايتخت ‏اصفهان ‏بود، ‏اين ‏شهر ‏خود ‏يکى ‏از ‏مراکز ‏توليد ‏پارچه ‏چاپ ‏قلمکار ‏بود ‏و ‏به ‏شهرت ‏فراوانى ‏دست ‏يافت.
‏در ‏فاصله‏ٔ ‏قرون ‏۱۲ ‏تا ‏۱۴ ‏هـ . ‏ق ‏و ‏نيز ‏دوران ‏معاصر، ‏هنر ‏نساجى ‏رونق ‏خود ‏را ‏از ‏دست ‏داد ‏و ‏از ‏تعداد ‏بافندگان ‏کاسته ‏شد. ‏و ‏بافت ‏پارچه‌‏هاى ‏نفيس ‏تنها ‏در ‏مراکز ‏اندکي، ‏بخصوص ‏در ‏مناطق ‏روستايى ‏و ‏عشايرى ‏صورت ‏مى‌‏گيرد.
‏در ‏حال ‏حاضر ‏مراکز ‏مهم ‏توليد ‏پارچه‌‏هاى ‏دستباف ‏ايران، ‏يزد، ‏خراسان، ‏مازندران، ‏گيلان، ‏خوزستان ‏و ‏گلستان ‏مى‌‏باشد. ‏بافت ‏مخمل ‏و ‏زرى ‏در ‏تهران ‏در ‏مراکز ‏ميراث ‏فرهنگى ‏و ‏در ‏کاشان ‏و ‏نيز ‏هنرستان ‏هنرهاى ‏زيباى ‏اصفهان ‏انجام ‏مى‌‏شود. ‏ترمه‌‏بافى ‏نيز ‏به‌‏شکل ‏محدودى ‏در ‏کرمان ‏و ‏يزد ‏انجام ‏مى‌‏شود.