اكولوژي گندم 27 ص
دسته بندي :
دانش آموزی و دانشجویی »
دانلود تحقیق
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 37 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
اكولوژي گندم .
فصل اول
كليات گندم
1-1- مقدمه:
گندم به عنوان يكي از اصليترين مواد غذايي بشر و مهمترين محصول زراعي و ماده غذايي در اكثر كشورها، از جايگاه ويژهاي برخوردار است. با توجه به رشد روزافزون جمعيت و افزايش قيمت اين كالا در بازار بينالمللي اهميت دستيابي به خود
اكولوژي گندم .
كفايي با اين محصول استراتژيك، روز به روز افزايش بيشتري پيدا ميكند. در گزارش ساليانه انتشارات سازمان خواربار جهاني(FAO)، اظهار شده كه عملكرد گندم در واحد سطح، در كشور ايران از متوسط توليد جهاني به مقدار 570 كيلوگرم در سال 1990 پايينتر بوده است. در بين مواردي كه كارشناسان، اين سازمان به عنوان دلايل پايين بودن عملكرد اين محصول در كشور ايران ارائه دادهاند، ناكافي بودن ميزان دانش فني كشاورزان بطور بارزي استنباط ميشود. در راستاي ايجاد تحول در روند توليد گندم در كشور ايران، طرح محوري گندم به عنوان يكي از جامعترين و مهمترين طرحهاي وزارت كشاورزي به منظور افزايش توليد گندم در سال 1368 به اجرا در آمد. آنچه در دهه گذشته مورد توجه قرار گرفته است، زير سؤال رفتن برنامههاي توسعهاي است كه تنها هدف آنها افزايش توليد ميباشد(6).
آمار نشان ميدهد كه ايران نزديك به 20 ميليون هكتار زمين قابل كشت دارد؛ از اين مقدار، ساليانه حدود 10 هكتار به صورت آيش گذارده ميشود و 5/8 تا 9 ميليون هكتار آن زير كشت محصولات كشاورزي مختلف ميرود، كه حدود 3/2 آن به كشت گندم اختصاص مييابد و سطحي معادل 6/5 ميليون هكتار را ميپوشاند. از اين مقدار 6/1 ميليون هكتار به گندم آبي و 4 ميليون به گندم ديم تعلق دارد(4).
2-1- اهميت اقتصادي گندم:
گندم معمولي (T.aestivum L.em.Tell) در محدوده وسيعي از شرايط آب و هوائي جهان رشد ميكند و در حقيقت اين گياه سازگارترين گونههاي غلات است. زمينهاي زيادي در سرتاسر جهان در مقايسه با ساير گياهان زراعي، به كشت آن اختصاص داده شده است، زيرا گندم غذاي اصلي انسان است كه به طور مستقيم مورد مصرف قرار ميگيرد. به اين ترتيب سطح كشت و توليد جهاني آن از ساير محصولات بيشتر است. گندم منبع اصلي كربوهيدرات غذاي انسان را تشكيل داده و از لحاظ تهيه نان و ارزش نانوايي، آرد هيچيك از غلات به پاي آرد گندم نميرسد. به خاطر داشتن بافت همبندي گلوتن گندم، خاصيت نانوايي آن داراي ارزش بسيار بالايي است. كيفيت گلوتن گندم بستگي به ژنوتيپ گندمها دارد و همين صفت است كه آرد گندم را ممتاز مينمايد. بر خلاف هر غله ديگري، گلوتن گندم قادر است ور آمدن خمير را از طريق تشكيل سلول
اكولوژي گندم .
هاي كوچك گاز و نگهداشتن گازكربنيك تشكيل شده در اثر تخمير، به انجام برساند. در هرحال مصرف نانهايي كه خميرشان تخمير حاصل ميكنند و يا آنهايي كه نميكنند از قرنها پيش و شايد هم در دوران قبل از تاريخ ثبت شده و مورد استفاده قرار ميگرفته است. هر چند گندم از نظر بعضي از اسيدهاي آمينه بخصوص لايسين فقير است، ولي جزء بهترين غذاها به شمار ميرود. نشاسته گندم به سادگي هضم ميشود، زيرا داراي مقدار زيادي پروتئين ميباشد. دانه گندم حاوي بسياري مواد معدني، ويتامينها و چربيها است(9).
در ايران مانند بسياري از كشورهاي جهان، نان حاصله از گندم مهمترين ماده غذائي روزانه مردم را تشكيل ميدهد و نقش عمدهاي در تأمين انرژي و پروتئين مورد نياز بدن به عهده دارد. نان گندم يكي از ضروريترين مواد غذائي و قوت اصلي اكثريت عظيمي از مردم كشورمان را تشكيل ميدهد. بر طبق آمار مختلف متوسط سهم مصرف نان در كل انرژي مورد احتياج حدود 40 درصد ميباشد. به دليل محتواي بسيار زياد دانه از مواد پروتئيني و هيدرات كربن و نيز نسبت ميان آنها كه براي انسان بسيار عالي و مفيد ميباشد، امكان نگهداري دانه به مدت طولاني و حمل آنها به مسافتهاي خيلي زياد بدون اينكه تغييراتي در آنها بوجود بيايد، ميسر است و همچنين امكان كشت موفق آن در شرايط آب و هواي كاملا متفاوت (سرد و معتدل، خشك و گرم و...) و تا ارتفاعات خيلي بالا در پرو تا ارتفاعات 400 متري كشت ميگردد(9).
در كل وجود آب و دماي مناسب، در تمام مناطق دو عامل تعيين كننده در ميزان كشت گندم است. در مناطق مرطوب و گرم با علت شيوع بيماري مخصوصا زنگ گندم، زراعت اين محصول چندان رواج ندارد. كشورهاي آسيايي، 26 درصد سطح زير كشت گندم (90 ميليون هكتار) را به خود اختصاص دادهاند؛ تقريبا يكسوم و به سخني دقيقتر، 31 درصد محصول دنيا از اين منطقه بدست ميآيد. در آسيا اين محصول هم در مناطق معتدله (مانند چين) و هم در مناطق گرم (مانند هندوستان، پاكستان، افغانستان سوريه و تركيه) زراعت ميشود. در برخي از كشورهاي مذكور در سالهاي اخير محصول گندم به طور اساسي اضافه شده است. دليل اين كار استفاده از واريتهها يا ارقام پر محصول و اتخاذ روشهاي كشت جديد بوده است(4).
اكولوژي گندم .
3-1- مشخصات گياهشناسي گندم:
گندم گياهي است يكساله، تك لپه و از خانواده گندميان gramineae و از جنس تريتيكم triticum كه داراي گونههاي بسيار زياد وحشي و اهلي است. نمونههاي وحشي آن غالبا به صورت علف هرز خودنمايي كرده و مزاحم كشت و كار ميگردند. گندم مانند هر گياه ديگري داراي ريشه، ساقه، برگ، گل و دانه ميباشد كه ذيلاً به شرح هريك از آنها پرداخته ميشود:
1-3-1- ريشه گندم:
هنگام جوانهزدن گندم، اولين اندامي كه پوست دانه را ميشكافد و از آن خارج ميشود ريشهچه ميباشد. از اين پس رشد گياهچه كه در زير خاك و در تاريكي انجام ميپذيرد شامل رشد طولي سريع ساقه همراه با تغير حالتهاي ويژه آن ميباشد تا اينكه ساقهچه گياه جوان بتواند در خاك پيشروي كرده و از موانع موجود بر سر راه بگذرد و هرچه زود تر سر از خاك بيرون آورد. يكي از بارزترين تغيير حالتهاي ساقه آن است كه مريستم انتهائي ساقه به وسيله برگ غلاف مانندي به نام كلئوپتيل coleopotile پوشيده ميشود. وقتي گياهچه سراز خاك بيرون آورد و اولين برگ گندم كه نشاني از يك لپهاي بودن آن است ظاهر شد، عمل كلروفيلي آغاز ميشود، از محل اولين گره نزديك خاك گياهچه، ريشههاي اصلي گندم بيرون ميآيند. اين ريشهها كه از نظر شكل به ريشههاي اوليه شباهت دارند به ريشههاي ثانويه موسومند. اين ريشهها نسبتا از لحاظ قطر و طول همسان و مشابه ميباشند و در بين آنها راست ريشه مشاهده نميشود(ريشه افشان). عمده ريشههاي گندم در زراعت آبي در عمق 25-20 سانتيمتر و در زراعت ديم در عمق 15-10 سانتيمتر قراردارند (به علت عمق كم خاك زراعي و عدم توسعه ريشهها)(1).