دانلود مقاله در مورد مصرف مواد مخدر در ايران 147 ص
دسته بندي :
مقاله »
مقالات فارسی مختلف
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 149 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
11
مصرف مواد مخدر در ايران
بشر از هفت هزار سال قبل، از وجود يك ماده مخدر قوي در خشخاش آگاه بوده و در لوحه هاي گلي متعلق به پنج هزار سال قبل از ميلاد كه از سومريان باقيمانده از ترياك نام برده شده است.
در حدود چهار هزار سال قبل از ميلاد، كشيدن ترياك در چين رايج بوده است. 1500 سال قبل از ميلاد، تخم خشخاش از مصر به يونان برده شد. يوناني ها ترياك را «اپيوم» ناميدند. پزشكان تركيباتي از ترياك را برا ي بيماريهاي مختلف جسمي و رواني تجويز مي كردند.
جالينوس دانشمند رومي، تركيبي از ترياك را« نوشدارو» ناميد و براي مداواي بيماريهاي مختلف از قبيل صرع، يرقان، سنگ كليه، بي خوابي، سرفه، تب و جذام از آن استفاده مي كرد.
در اغلب متون مريوط به اعتياد، توجهات تاريخي بيشتر محققان به مواد مخدر به ويژه ترياك متمركز بوده است. اين تمركز در حقيقت بيشتر ناشي از مسير تاريخي رشد و گسترش انواع مواد در اغلب كشورهاي غربي است، لذا چندان هم دور از واقعيت نيست كه تاريخچه اعتياد در ايران با مفهوم يا اصطلاح ترياك در هم تنيده شده باشد. در مورد چگونگي ورود ترياك به ايران نظرات متفاوتي مطح شده است گروهي از مورخين ورود ترياك را به ايران يادگار يورش اعراب دانسته و گفته اند : افيون يا كوكنار كه از دوران قديم به خشخاش معروف بوده و هم اكنون آن را ترياك مي نامند با حمله اعراب از مصر و عربستان به ايران آمده است و از همان دوران خوردن آن به عنوان يك عامل تسكين دهنده درده ها و ماده نيروبخش جسم و علاج بيخوابي رواج داشته است(آقابخشي، 1378).
در ايران باستان، در كتاب اوستا از گياه كانابيز(شاهدانه) به عنوان يك ماده بي حس كننده نام برده شده است لكن ايرانيان دوران قديم به مواد مخدر معتاد نبوده اند.
انگليسي ها بري گسترش سلطه طلبي خود نقش مهمي در ترويج استعمال ترياك در كشورهاي مختلف داشته اند. - كريم پور(صادق): روان شناسي اعتياد. تهران. 1365 ص 44
در قرن 17 كشتي هاي تجاري انگليس اين متاع مضر را از خاور دور به ايران آورده و به درباريان هديه كردند و اكثر آنان را معتاد ساختند به تدريج به علت ازدياد معتادين و كمبود ترياك، كشت خشخاش در ايران در حوالي يزد آغاز شد و سپس كشت آن در قسمت مركزي و جنوبي كشور به حدي توسعه يافت كه در كشت غلات كمبود ايجاد شد. روشتائيان و كشاورزان بي خبر از عواقب وخيم آفت مذكور، به ترياك معتاد شدند. ترياك به عنوان داروي مسكن حتي به اطفال و نوزادان نيز تجويز مي گرديد(دانش، 1379).
11
در سال 929 هجري قمري، شاه طهماسب اول(از سلسله صفويه) به مبارزه با اعتياد اقدام و مقدار زيادي از ترياكهاي موجود در بار سلطنتي را از بين برد و بعد از او شاه عباش هم مبارزه با اعتياد ترياك را ادامه داد و مردم را از مضرات آن آگاه كرد و براي معتاديني كه ترك اعتياد نمي كردند كيفر تعيين و متخلفين را مجازات مي نمود ولي مبارزه مذكور در پيشگيري از اعتياد چندان ثمربخش نبود.
معتادين در قسمت اعظم ايران به خصوص در كرمان و خراسان و شهرها و روستاها وضع رقت باري داشتند.
در زمان سلطنت قاجاريه كشيدن ترياك جزو تجملات دربار محسوب مي شد و خريد و فروش ترياك در انحصار دولت و يكي از منابع درآمد كشور بود ايادي انگليس نيز مردم را به كشيدن ترياك تشويق مي كردند.
كابينه سيد ضياء الدين طباطبايي چند ماه بيشتر طول نكشيد با اينكه روز به روز بر تعداد معتادين به ترياك افزايش مي يافت ولي مبارزه با اعتياد به بوته فراموشي شپرده شد. خريد و فروش ترياك طبق قانون انحصاري دولتي ترياك مصوب 1307 به شرح زير تعيين گشت:
در جنگ جهاني دوم در 20 شهريور 1320 قواي بيگانگان(آمريكا، شوروي و انگليس) ايران را اشغال و سربازان انگليسي كه اكثرا از اتباع كشورهاي مستعمره انگليس در آسياه بودند انواع مختلف مواد مخدر را به ايران آورده و جوانان را معتاد كردند و بر مشكلاتي كه ناشي از اعتياد ترياك بود افزوداند. (دانش، 1379).
در سال 1334 تعداد مصرف كنندگان مواد افيوني در ايران در حدود 5/1 ميليون نفر و مصرف روزانه ترياك دو تن و تعداد شيره كش خانه ها در تهران 4500 محل بوده است. - گزارش آقاي منبي مشاور سازمان ملل در ايران، اكتبر 1970 ص 3
در سال 1337 هروئين به وسيله سوداگران بين المللي به ايران وارد و استعمال آن ابتداء در تهران و سپس در ساير نقاط كشور متداول گرديد. هروئين كه بي بو، كم حجم و استعمال آن ساده و به آساني قابل حمل و اثرش خيلي قوي تر از ترياك بود در بين جوانان كشور رواج يافت و بعضي از معتادين به ترياك نيز رفته رفته به استعمال هروئين روي آوردند.
13
به علت ازدياد تقاضا و قاچاق مواد مخدر از تركيه، افغانستان، پاكستان و ساير كشورها به ايران، ايادي امريكا به بهانه جلوگيري از خروج ارز و طلا، قانون اجازه كشت محدود خشخاش و صدور ترياك در 13 اسفند 1347 به تصويب رساندند. در ماده 2 اين قانون چنين مقرر گرديد: كليه معاملات(اعم از خارجي و داخلي و نگاهداري و تباري و حمل و نقل مواد افيوني(ترياك – شيره و ساير مشتقات آن)در انحصار دولت خواهد بود) و طبق ماده 4 همين قانون: «براي معتادين به ترياك و مشتقات آن كه سن آنها بيش از 60 سال متجاوز باشد و يا به علت كهولت و بيمار ترك اعتياد آنان تا مدتي مقدور شناخته نشود كارت سهميه براي تهيه مواد مخدر از مراكز فروش صادر خواهد شد».
كشاورزان به سرعت شروع به كشت خشخاش در مناطق وسيع نمودند قاچاقچيان نيز با تاسيس لابراتورهاي متعدد، ساختن هروئين را آغاز نمودند. كشيدن ترياك در محافل اشرافي با تشريفات مجلل تر از سابق رايج، اطفال معصوم و جوانان غافل به پرتگاه ذلت و مرگ تدريجي كشانده شدند(دانش، 1379).
كشت خشخاش تا سال 1324 هجري شمسي ادامه داشت و از آن سال به بعد ممنوع اعلام شد و اداره نظارت بر مواد مخدر بوجود آمد. با اين وجود اين امر موجب شد تا قاچاقچيان مواد مخدر را به بهاي گزافي به فروش اند و از اين راه استفاده سرشار و كلاني نصيب خود كنند، بطور اينكه حتي مقامات رسمي مملكتي هم دست اندركار قاچاق مواد مخدر شدند و با استفاده از مصونيت گمركي به حمل و نقل مواد به كشورهاي مختلف و داخل كشور پرداختند. از طرفي ديگر عدم همكاري و هماهنگي ساير كشورهاي همسايه نيز موجب شد كه اين تلاشهاي ظاهري نيز براي ريشه كن كردن مواد مخدر راه به جايي نبرد. اين امر موجب شد كه علاوه بر ترياك، ساير مواد افيوني و مواد مخدر به ايران سرازير شود و مواد پرخطرتري چون هروئين و مرفين كه از مشتقات ترياك هستند، مردم مستعد و در معرض خطر را به خود مبتلا كنند(وثوقي، 1376). هروئين كه تا سال 1339 در ايران بازار خوبي نداشت، درست يك سال پس از ممنوعيت كشت خشخاش، به همت يك داروساز ايراني از طريق آسمان به ايران آورده شد. ورود اين ماده و گسترش مصرف آن در كشور همانند ساير نقاط جهان نمود هاي اين معضل را در اجتماع بيشتر آشكار ساخت. در واقع ممنوعيت كشت خشخاش نه تنها اعتياد را از جامعه دور نكرد، بلكه موجب شد كه مواد مخدري كه خطرات و زيانهاي آنها با ترياك قابل مقايسه نبود در جامعه جا باز كنند. ناگفته نماند كه اولين لابراتور تهيه هروئين در ايران در سال 1334 تاسيس شد. در سال 1973 ميزان مواد مخدري كه از خريد و فروش ظاهرا غير قانوني بدست مي آمد، بطور قابل ملاحظه اي افزايش يافت و اولين كشف حشيش مايع در اين سال گزارش شده است. حمل مواد مخدر به داخل كشور با قافله هاي اسب، قاطر، شتر و خودرو و با كمك بعضي از عشاير مرزنشين در شرق كشور و همچنين بدليل دشواري در تامين امنيت مرزهاي طولاني و دوردست و وجود وضعيت طبيعي مناسب براي مخفي شدن باندهاي قاچاق از يك سو و پيگيري نكردن نيروهي مسئول از سوي ديگر، موجب مي شد كه اين امر به آساني و سهولت انجام پذيرد(آقابخشي، 1378).
13
اين مسير و روند تاريخي باعث افزايش گروه معتادين در سرتاسر ايران شد. اعتياد پس از پيروزي انقلاب اسلامي در بهمن 1357 نيز به خاطر فراهم آمدن بعضي از شرايط مساعد از جمله جنگ بين ايران و عراق، تحريم اقتصادي، افزايش بيكاري، گراني و تورم و ساير مشكلات اجتماعي نيز به اوج خود رسيد و آمار معتادين به طور سرسام آوري رو به افزايش نهاد(وثوقي، 1376).
در سال 1358 علاوه بر خريد و فروش مواد مخدر، مصرف آن نيز جرم محسوب شد و معتادين به عنوان مجرم دستگير و براي ترك و بازپروري به مراكز بازپروري و زندانها گسيل شدند. مروري بر آمارهاي رسمي معتادين رشد فزاينده اين پديده مخرب را نشان مي دهد .در حاي كه در سال 1354، رقم معتادين 000/400 نفر بود، نه سال بعد در سال 1363 وزارت بهداشت تعداد معتادين را 000/800 نفر اعلام مي دارد كه افزايش صد در صدي را نشان مي دهد(گل پرور، 1383).
تعداد معتادين در ايران طي سالهاي دهه 70 در حدود 000/200/1 تا 000/000/3 نفر برآورد شده است(مهريار و جزايري، 1376). اگر اين تعداد را صرفا بر مبناي تاثيراتي كه بر خانواده بجاي مي گذارند در نظر بگيريم، مي توانيم بگوئيم 000/200/1 تا 000/000/3 خانواده اكنون بطور جدي تحت تاثير اعتياد قرار دارند. بخش قابل توجهي از معنادين كشور نيز افراد متاهلي هستند كه همسر و فرزندان آنها، بطور مستقيم با اعتياد و پيامدهاي اجتماعي، اقتصادي و رواني آن مواجه هستند. بر اساس گزارشهاي رسمي منتشر شده تا سال 1378 در صد پذيرش بر حسب نوع ماده مورد مصرف به صورت زير بوده است: 69 درصد مصرف ترياك، 17درصد هروئين و 3 درصد حشيش. چنانچه از گزارشهاي مشهود است، عمده ترين درصد معتادين چه آناني كه در زندانها به سر مي برند و چه آناني كه در جامعه و احيانا به مراكز سرپايي و غير سرپايي مراجعه مي كنند، عمدتا مصرف كننده ترياك، هروئين و ديگر مشتقات ترياك مي باشند كه امروزه در طبقه مواد افيوني قرار مي گيرند (گل پرور، 1383).