تحقیق پيش بيني فناوري چيست؟ (قابل ویرایش)
دسته بندي :
دانش آموزی و دانشجویی »
دانلود تحقیق
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 18 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
پيشبيني فناوري چيست؟
(با نگاه به تجربه اروپا)
نويسنده: آكسل زوئك[1]. Axel Zweck (VDI-FTD)
[1]
برگردان: انديشگاه شريف
1. مقدمه و تعريف
اين فصل به بررسي يافتههاي پروژهي رصد بلندمدت (پيشبيني فناوري) اختصاص دارد. از اين فصل، درمييابيم كه پيشبيني فناوري، رصد مستمر پيشرفتهاي فناورانه است و به شناسايي[2]. Identification
[2] بهموقع (زودتر) كاربردهاي نويدبخش در آينده، و ارزيابي و اعتبارسنجي[3]. Validation
[3] پتانسيلهاي آنان منتهي ميشود. پيشبيني فناوري بر حوزههاي خاصي از فناوري متمركز است؛ و هدف آن، شناسايي زمينههايي است كه از پتانسيل بالايي برخوردارند. از اين رو، فرصتهاي توليد محصولات جديد در دنباله اكتشافات علمي همانند شرايط ظهور، توسعه، و اشاعهي نوآوريهاي فناورانه اهميتي كليدي دارد.
در عمل ميتوان پيشبيني فناوري را فرآيندي دانست كه به نحوي يك يا تمامي مراحل زير را در بر ميگيرد:
مرحلهي1. شناسايي؛ در اين مرحله، زمينههاي جديد و اغلب بينرشتهاي، به همراه زمينههاي علمي و فناورانهي موجود، كه كاربردهاي نوين و پيشرفتهاي مهيج فناورانه را نويد ميدهند، از طريق پويش مستمر شناسايي ميشوند.
مرحلهي 2. اعتبارسنجي؛ اين مرحله، به اعتبارسنجي بازهي زماني[4] . Time Scale
[4] اختصاص دارد كه طي آن اميدها به واقعيت و در واقع به محصولاتي قابل عرضه به بازار تبديل ميشوند؛ اينكه آيا اين محصولات به حل نيازهاي مهم اجتماعي و اقتصادي كمك ميكنند و در نتيجه تقاضاي قابلملاحظهاي را برآورده خواهند ساخت؛ يا خير؟ اعتبارسنجي، بر مجموعه معيارهاي شفاف و قابلدرك متكي است؛ و منابع اطلاعاتي آن عبارتند از: مطالعهي نشريات و اختراع
نامهها، مصاحبه و گفتو گو با متخصصان، پرسش و پرسشنامههاي رسمي، تحليل برنامههاي كارگاهها و جلسههاي علمي، شركت در رويدادهاي منتخب، تحليل بانكهاي اطلاعاتي مرتبط، و سازماندهي جلسات ارائه[5]. Hearings
[5] و كارگاههاي آموزشي. البته منابع اطلاعاتي تنها به اينها محدود نميشود.
مرحلهي 3. انتقال و پيادهسازي اطلاعات؛ اين دو مرحله در قالب تحليلي ريزشده ـ كه شامل مجموعهاي از توصيههاي خاص دربارهي پيادهسازي معيارها است ـ انجام ميشوند. سپس نتيجهي تحليل به اطلاع سياستگذاران، نمايندگان كسبوكاري منتخب، دانشمندان در زمينههاي مرتبط، و عموم ميرسد. در نهايت اولين دور اجراي پروژهها بر مبناي اين توصيهها آغاز ميشود.
اگرچه بعضاً ممكن است اين سه مرحله بهطور كاملاً پيوسته و پيدرپي رخ دهند، اما هميشه نميتوان آنها را كاملاً از يكديگر تفكيك كرد و گاه فقط بخشي از آنها بهطور كامل انجام ميشود. بنابراين، حضور هر يك از اين مراحل به تنهايي، شاخص فعاليت پيشبيني فناوري است.
عبارت "پيشبيني فناوري" كمي مبهم است و ممكن است گمراهكننده هم باشد. در گزارش حاضر، اين عبارت منحصراً به مفهومي كه پيش از اين گفتيم، دلالت ميكند. همانطور كه كوتز[6]. Coates
[6] (1999) نشان داد، امروزه تمايز ميان عبارت "پيشبيني فناوري" و عبارت "پيشبيني فناورانه"[7]. Technological forecasting
[7] - كه در نوشتارهاي مرتبط با اين موضوع، بسيار ديده ميشود - كاملاً مشهود است. پيشبيني فناورانه، بهطور، كلي بر پيشبيني كمٌي پارامتري كه عملكرد يك فناوريِ دادهشده را ارزيابي ميكند، تمركز دارد. مطابق رويكرد ديگري كه توسط مارتينو[8]. Martino
[8] (1983) نشان داده شد، پيشبيني فناورانه عبارت است از: "پيشبيني ويژگيهاي دستگاهها، رويهها و فنون مفيد". اين رويكرد كه ويژگيهاي فناوري را از ديدگاه "توانمندي كاركردي"[9]. Functional capability
[9] مورد بررسي قرار ميدهد، "سنجش كمي"[10]. Quantitative measure
[10] نام دارد7. در نوشتارهاي موجود، دو نوع پيشبيني وجود دارد. بر خلاف فرآيند سه مرحلهاي كه در اينجا مورد استفاده قرار گرفته، نوع ديگري از پيشبيني وجود دارد كه به پيشبيني كمي ويژگيهاي كليدي ميپردازد. در اين فصل، پيشبيني فناوري در مفهوم اول مد نظر است.
[11].
به گفتهي برايت[12]. Bright
[12] (1978)، پيشبيني فناوري با اين مفهوم عملي نيست، مگر آنكه فناوري مورد نظر به مرحلهي "نمونهي عملي"[13]. Operating Prototype
[13] رسيده باشد؛ چرا كه حمايت دولت از توسعهي فناوري بهطور كلي بر مراحل اوليه متمركز است. مرحلهي اول را ميتوان با استفاده از عبارت "رصد فناوري"[14]. Technology monitoring
[14] بهخوبي تشريح كرد. اين عبارتي بود كه نخست پورتر[15]. Porter
[15] (1991) از آن استفاده كرد و بدين ترتيب به عنوان روشي براي پيشبيني فناوري در ميان روشهاي ديگر معرفي شد. از طرفي دامنهي اين نوع از رصد فناوري، فاقد فرآيند پيشبيني فناوريِ سهمرحلهاي است.
بنابراين چنين تصور ميشود كه شايد عبارت "پيشبيني فناوري"، بهترين گزينه براي تعريف ذكرشده در بالا نباشد. اما با توجه به اينكه اين عبارت در تمام طول پروژه يك عبارت متداول بوده و تا كنون نيز در مورد عبارتي بهتر از اين اتفاقنظري حاصل نشده است، در اين فصل نيز از اين عبارت ـ با مفهوم خاصي كه در اينجا شرح داده شد ـ استفاده ميشود.
اگرچه ابعاد اجتماعي ـ اقتصادي در اعتبارسنجي يك (زمينه) فناوري مشخص بسيار اهميت دارند، اما پيشبيني فناوري بر بررسي اين چنين پرسشهاي اجتماعي ـ اقتصادي متمركز نيست (مرحلهي 2). فعاليتهاي آيندهگرا[16]. Future-oriented
[16] ـ كه روند اجتماعي / اقتصادي و توسعهي نسبتاً عظيم فناورانه، هستهي مركزي آن را تشكيل ميدهند ـ تحت عنوان فعاليتهاي آيندهنگاري3. به فعاليتهاي آيندهنگاري در فصل 4 مراجعه شود.
[17] مورد بحث قرار خواهند گرفت[18]. EIRMA (2000)
[18]، كه شامل اين فصل نميباشد.
پيشبيني فناوري، ابزاري براي كمك به تصميمگيرندگان در مواجهه با مشكلات ملموس در يك چارچوب فناورانه به
شمار ميرود؛ كه نه تنها در بخش دولتي، كه در بخش خصوصي نيز بهكار گرفته ميشود، و چه بسا كاربرد آن در بخش خصوصي بيشتر باشد[19]. Client
[19]. شروع كار پيشبيني فناوري، مستلزم دستور مشتري است كه معيار اعتبارسنجي را مشخص ميكند. يكي از مزاياي پيشبيني فناوري، امكان فروپاشي ساختارهاي تثبيت شده و صلب است؛ بهويژه اگر روشهاي تعاملي و ميانرشتهاي براي اين منظور بهكار گرفته شوند. مزيت ديگر پيشبيني فناوري اين است كه به عنوان يك سكوي ارتباطي نيز كاربرد دارد.
به علاوه، پيشبيني فناوري اين پتانسيل را دارد كه ابزاري استراتژيك در سطح اروپا باشد. بهواسطه همكاريهاي دوجانبه و چندجانبهي مؤسسات ميتوان ميزان كارهاي تكراري را كاهش داده، و در نتيجه شايستگيهاي ناكامل موجود در كشورهاي گوناگون را با يكديگر ادغام كرد. بدين ترتيب، دستيابي به شايستگي كامل و فراملي در زمينهي فناوريِ موردنظر ميسر ميشود و موقعيت اروپا در رقابت جهاني ارتقا مييابد.
تصور عموم اين است كه پيشبيني فناوري، فرآيندي اجتماعي است كه در آن انواع گوناگون دانش، در قالب پيامي معنيدار در مورد پيشرفتهاي آيندهي فناوريهاي خاص، با يكديگر ادغام شدهاند. اما اين ديدگاه، مشاركت بخش عمومي را شامل نميشود. در اين فرآيند، روشهاي مختلف تبديل دانش[20]. Knowledge-conversion
[20] نقش مهمي ايفا ميكنند؛ بهخصوص آنكه آشكارسازي دانش ضمنيِ متخصصان و ادغام اطلاعات آشكار و ضمني موجود، به عهده پيشبينيكننده[21]. Forecaster
[21] است.
پرسش اصلي كه در زمينه پيشبيني فناوري مطرح ميشود، چگونگي مواجهه با پيشرفتهاي خطشكنانه (مرزشكنانه) است. موفقترين پيشبينيها در زمينهي تغييرات تصاعدي و تدريجي است؛ چرا كه در اين نوع تغييرات ميتوان با ملاك قراردادن گذشته، آينده را به درستي پيشبيني كرد. پيشرفتهاي مرزشكنانه علمي و فناورانه كاملاً غيرقابلپيشبيني به نظر ميرسند. متخصصاني كه در اين پروژه همكاري دارند، معتقدند كه استفاده از روشهاي خلاقانه، بهترين راه براي پي بردن به پيشرفتهاي مرزشكنانه است. تمامي مراحل پيشبيني فناوري، دربردارندهي ابعادي از پردازش اطلاعات محض از اطلاعات ذخيرهشده همانند ابعاد اجتماعي و ارتباطي (كه به تعامل با گروههاي درگير اشاره ميكنند) است. هر چه ارتباط بين ابعاد اجتماعي نزديكتر باشد، ايجاد نتايجي با كيفت بالاتر بيشتر مدنظر قرار ميگيرد. اين مساله، به