دانلود مقاله در مورد عزاداري امام حسين
دسته بندي :
مقاله »
مقالات فارسی مختلف
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 13 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
براي اين پست مراسم ظهر عاشورا در شهرستان تفت را برايتون مي نويسيم.
نمي دانم چرا عزاداري براي امام حسين (ع) به اين شكل جا افتاده است يعني هنوز امام حسين شهيد نشده است ما ده شب براي ايشان عزاداري مي كنيم ولي با شهادت ايشان در ظهر عاشورا تقريبا عزاداريها تمام مي شود. اما به هرحال مراسم عزاداري در تفت به اين صورت است كه هرشب يكي يا چندمحله ميزبان هياتها ي عزاداري هستند تا شب آخر مثلا شب عاشورا محله سرده ميزبان تمام هياتهاي تفت است و فرداي آن روز يعني صبح روز عاشورا تمام هياتهاي عزاداري طبق برنامه اي كه از طرف فرمانداري تعيين شده است وارد حسينيه امام مي شوند وبه عزاداري مي پردازند تا ظهر عاشورا بعد از عزاداري در صبح و شهادت امام حسين در ظهر عاشورا مردم طبق يك سنت قديمي براي نخل برداري (نقل برداري) به حسينيه امام مي آيند البته در تفت دو حسينيه بزرگ يكي حسينيه ابوالفضل (ع) در محله گرمسير و ديگري حسينيه امام در محله بازار وجود دارد كه دو نخل قديمي بزرگ در آنجا هست كه نماد تابوت امام حسين(ع) و در روز بيست و يكم رمضان تابوت حضرت علي (ع) است .
مراسم به اين شكل اجرا مي شود كه جوانان هيئت سرده از محله خود با پاي پياده و سينه زنان به طرف حسينيه گرمسير حركت ميكنند و در مسير با خواندن نوحه هاي زيبا مثل:
روز قتل بي كسان است اي خدا
ماتم لب تشنگان است اي خدا
این حسین نازنیین است ای خدا
جسم پاکش بر زمین است ای خدا
و پيوستن مردم به آنها تا نزديكي حسينيه مي روند در آنجا مردمي كه در زير نخل جا گرفته اند كه شامل جوانان محله گرمسير در سمت راست نخل– جوانان سلطان آباد در جلو نخل و جوانان محله بازار در عقب نخل هستند سمت چپ نخل را هم براي هيئت سرده در نظر مي گيرند.
دز اينجا هيئت سرده بر سر زنان و با گفتن حسين حسين و دوان دوان وارد حسينيه مي شوند . و به طرف نخل مي روند و در زير نخل در جايگاه مخصوص خود جاي ميگيرند و با صداي يا علي نخل را بلند مي كنند و حركت مي كنند در اين لحظه از بلند گو تكيه اذان گفته مي شود . شخصي روي نخل به عنوان راهنما مي ايستد و نخل برداران را راهنمايي مي كند. بعد از گرداندن نخل دور كلك حسينيه براي سه مرتبه نخل را در پايين حسينيه گذاشته و باز با حسين حسين گفتن جلو عزاخانه امام حسين مي آيند دقائقي را بر سر و صورت خود مي زنند و حسين حسين مي گويند . در حسينيه گرمسير مراسم تا همين جا تمام مي شود . بعد هيئت سرده از حسينيه گرمسير به طرف حسينيه امام حركت مي كنند.
و مانند دفعه قبل با پاي پياده و سينه زنان و نوحه خواني مثل:
اين قاسم پادر حنا در كربلا
اي شعور آخر عزا شد اي خدا
در نجف شیر خدا دارد عزا
فاطمه بر سر زنان است ای خدا
تا پايين حسينيه امام مي آيند مردم در زير نخل جا گرفته اند طبق سنت قديمي قسمتي از نخل براي جوانان بازار و قسمتي براي محلات ديگر در نطر گرفته شده است و قسمتي را هم براي هيئت ميهمان يعني سرده در نظر مي گيرند.
هيئت با ورود به حسينيه به طرف نخل مي روند و حسين حسين كنان در زير نخل جا مي گيرند و با مستقر شدن همه در زير نخل و بلند كردن نخل با همصدايي يا علي نخل برداري آغاز مي شود و صداي موذن در حسينيه طنين انداز مي شود. واقعا صحنه تكان دهنده اي است همه كساني كه در اطراف حسينيه هستند و تماشا مي كنند در حال گفتن حسين حسين هستند و همينطور اشك از ديدگانشان روان است. عده اي از مردم كه نذر و نياز دارند با رسيدن نخل به پايين حسينيه براي بار اول گوسفند يا گاو يا هر چيز ي كه نذر كرده اند را جلو نخل قرباني مي كنند . در اينجا نيز نخل سه دور دور حسينيه مي چرخانند سپس نخل را زمين گذاشته و به طرف عزاخانه مي دوند و هر كس در آنجا ارباب بي كفن خود را صدا مي زند تا اينكه صداي خواندن تعدادي از قديميهاي هيئت بازار به گوش مي رسد .
تا كه ز مركب شه والا فتاد غلغله بر عالم بالا فتاد
لرزه بر آن چرخ معلا فتاد گفت در آن لحظه خداي كريم
انا فديناه بذبح العظيم
ذكر گرفتي كه زحق جبرئيل آمده از نزد خداي جلیل
داد بشارت به نجات خليل گفت در آن لحظه خداي كريم
انا فديناه بذبح العظيم
فاطمه گيسوي پريشان بكف نعش حسين را بگرفتي ز بر
گفت كه اي زاده من اي پسر گفت در آن لحظه خداي كريم
انا فديناه بذبح الظيم
گفت كه اي اكبر نا شاد من گفت كه اي قاسم داماد من
گفت كه اي اضغر ناكام من گفت در آن لحظه خداي كريم
انا فديناه بذبح العظيم
سپس مطالبي از غريبي حسين خوانده مي شود بعد نوحه خوانان هيئت بازار و سرده نوحه مي خوانند و مردم به سينيه مي زنند سپس هيئت سرده شام غريبان را از همانجا شروع مي كنند و به طرف محله خود حر كت ميكنند. در اینجا هیئت دو گروه شده و یک گروه می نشیند و برسر زنان ابیاتی را می خواند و بلند می شوند و حرکت می کنند و گروه دیگر می نشیند و ابیاتی می خوانند و همین جور تکرار می شود . ابیاتی مانند:
شام غریبان حسین امشب است امشب است
اول درد و مهن زینب است زینب است
حاجتی دارم به تو ای ساربان ساربان
این شتران را تو به تندی مران ساربان
طفل یتیمی زحسین گمشده گمشده
زینب از این غصه دلش خون شده خون شده
بابا حسین جان امشب کجایی ؟
آغاز محرم‌الحرام ، ماه قيام كربلا ، مردم مومن استان دارالعباده يزد براي سوگواري سيد و سالار شهيدان حضرت اباعبدالله‌الحسين (ع) مهيا شدند.
مردم اين خطه با ارادت خاص به ائمه‌اطهار (ع) آيين‌هاي ويژه ماه محرم را از شب گذشته در سطح اين استان آغاز كردند.
ويژگي‌هاي خاص عزاداري مردم يزد و عشق و علاقه عاشقان اهل بيت زبانزد خاص و عام است.
استان يزد هنرمنداني را در دامان خويش پرورانده كه در زنده نگهداشتن واقعه عظيم كربلا به نوبه خويش سهم بسزايي داشته‌اند.
شاعراني از جمله رياضي يزدي ، جيحون يزدي ، واصل يزدي ، هرندي افضلي و بهجتي اشعاري سروده‌اند كه هياتهاي عزاداري در نوحه‌خواني‌هاي خود از اين اشعار استفاده ميكنند.
در دهه اول ماه محرم در يزد برپايي آيين‌هاي عزاداري سومين امام شيعيان همانند ديگر نقاط كشور به اوج خود مي‌رسد و همراه با اين مراسم زيارت عاشورا و اقامه نماز در حسينيه‌ها، مساجد ، تكايا و امامزاده‌ها برگزار مي‌شود.
براساس يك سنت ديرينه در يزد از روز پنجم محرم هياتهاي عزاداري كه شامل سينه زن ، زنجيرزن و شبيه خوان است به دعوت مسوولان حسينيه‌ها و مجالس عزاداري در اين مكانها حضور يافته و به عزاداري مي‌پردازند.
درشهر يزد حسينيه شاهزاده فاضل، وقت الساعت، مسجد روضه محمديه،امامزاده جعفر (ع) ، امامزاده سيد جعفر(ع)، خانه معروف امام حسيني از جمله مكانهاي مذهبي است كه آيين‌هاي عزاداري در آن برپا مي‌شود.
مراسم ويژه سومين روز شهادت حضرت سيدالشهدا(ع) در ۱۳محرم از ديگر آيين‌هاي ايام محرم در استان يزد است.
اين آيين از ۶۰سال پيش به ابتكار يكي از روحانيون معروف يزد مرحوم حجت‌الاسلام " سيد علي محمد وزيري " در اين استان رواج يافت.
به همين مناسبت در شهر يزد هياتهاي عزاداري از صبح تا عصر روز سيزده محرم در مسجد ملا اسماعيل و همچنين تكيه بعثت يزد به عزاداري مي‌پردازند و نظير اين مراسم در ديگر مناطق استان برگزار مي‌شود.
همچنين به مناسبت هفتمين روز شهادت امام حسين (ع) و ياران با وفاي آن حضرت ، آييني در سطح استان از جمله در حسينيه" فهادان" يزد برپا مي‌شود و عزاداران به سوگ مي‌نشينند و مراسم شام غريبان برگزار ميكنند.
" نخل برداري " در اين استان از ديگر آيين‌هاي رايج در ايام عزاداري سالار شهيدان است.
"نخل" كه يك وسيله چوبي است و نشانگر پيكر مطهر حضرت ابا عبدالله‌الحسين (ع) است در اغلب تكيه‌ها و حسينيه‌هاي استان وجود دارد.
عزاداران امام حسين (ع) پس از اقامه نماز ظهر عاشورا به ياد تشييع فرزند زهراي مرضيه در حالي كه بر سر و سينه مي‌زنند،حسين حسين گويان، چند مرتبه نخل را در محوطه تكيه‌ها و حسينيه‌ها به حركت در مي‌آورند.
آيين" نخل برداري " و " تعزيه خواني " در شهرها و روستاهاي مهريز،ميبد، اردكان ، تفت ، بافق ، صدوق و زارچ بطرز ويژه‌اي برگزار مي‌شود.
نماينده ولي فقيه در استان و امام جمعه يزد نيز در اطلاعيه‌اي ، به رسم سنت ديرينه ، برگزاري مراسم عزاداري امام حسين (ع) در منزل سومين شهيد محراب را اعلام نمود
در ضلع غربى ميدان هفتم تير چادرى برپا شده است. تن سرد آسفالت خيابان را با فرش هاى ماشينى دستباف مفروش كرده اند. گوشه اى از چادر سماور بزرگى روى ميز گذاشته و به عزاداران چاى مى دهند. طى سه روز نخست دهه محرم داربست بالا مى رود و چادر برزنتى بر پا مى شود. بيش از ۷۰۰ عزادار اقليت هاى مذهبى مسيحى و زرتشتى زير چادر هيات ثارالله گرد هم مى آيند و در عزادارى سالار شهيدان به سينه زنى مى پردازند. «ادموند طوفانيان» يكى از موسسين و بانيان اين تكيه مى گويد: «در سال هاى گذشته، جوانان و نوجوانان ارمنى به اتفاق دوستان مسلمانشان به هيات هاى مذهبى مسلمانان مى رفتند. آنان در دسته ها و تكاياى شيعيان سينه زنى مى كردند و بسيارى از اعضاى هيات نمى دانستند كه جوان مسيحى كاتوليكى در كنارشان براى امام آنها سوگوارى مى كند. در سال ۱۳۷۸ باخبر شديم كه حدود ۴۰۰ نفر از جوانان ارامنه در اين مراسم شركت مى كنند. از همان سال بر آن شديم هياتى راه بيندازيم و خيل جوانان مسيحى علاقه مند به شيعيان و امامشان را گردهم آوريم.»وى در خصوص مشكلات اين طرح مى گويد: «ابتدا طرح ما موارد ابهام زيادى بين جامعه ارامنه و حتى مسلمانان به وجود آورد. پس از توجيه آنان در خصوص اهداف راه اندازى هيات، تكيه ثارالله را در مركز شهر برپا كرديم.» وى در خصوص استقبال مردم مى افزايد: خيلى از مسلمانان پس از شنيدن اين خبر خوشحال شده و براى تاسيس هيات تمايل نشان دادند.» نكته جالب توجه د ر برگزارى مراسم عزادارى اين هيات حضور واعظ مسلمان است. معمولاً وعاظى به اين هيات دعوت مى شوند كه به شرح فرهنگ عاشورا و اهداف انسانى امام حسين(ع) مى پردازند. برگزارى مراسم مانند مسلمانان است. مداح نوحه مى خواند و جمعيت زيادى كه زير چادر گرد هم آمده اند، پس از سينه زنى زمانى كه ميدان هفتم تير در مركز شهر ازدحام خود را از دست داده، به شكل دسته عزادار از چادر بيرون مى آيند. جمعى از عزاداران در بيرون چادر به انتظار ايستاده اند. جوان بلندقامتى كه علامت را به دوش مى كشد، بى قرار دست بر طاق شال ها مى كشد. نوجوانان كتل ها و پرچم ها را برمى گيرند و چند گام پيش تر مى ايستند. هر سال بر تعداد مشتاقان امام حسين افزوده مى شود. در اين بين كه جمعيت داخل چادر سينه زنى و نوحه خوانى جمعى را آغاز كرده اند، با هم آويى تك خوان از چادر بيرون مى آيند و در صفوفى منظم راهشان را در خيابان بهارشيراز مركز اقليت هاى دينى، پيش مى گيرند. زنان نيز در پى دسته روانند و سينه زنان با هيات حركت مى كنند. پس از مراجعت دسته به هيات ثارالله عزاداران نذورات هموطنان مسيحى شان را ميل مى كنند. طوفانيان در اين باره مى گويد: «چاى، قند، برنج، گوشت و كليه هزينه هاى هيات را مسيحيان علاقه مند به امام حسين (ع) نذر مى كنند. از سال ۱۳۷۹ نام هيات را در ليست تكاياى عزادارى تهران ثبت كرده ايم و هر سال بر تعداد عزاداران افزوده مى شود. آمار پراكنده نشان از حضور جمعيت ۷۰۰ نفره از ارامنه دارد.» نكته حائزاهميت حضور مسلمانان در كنار پيروان ساير اديان است. حتى برخى نمى دانند دوستان عزادار كنارشان اقليت هاى مذهبى هستند. او مى گويد: «با نهادينه كردن فرهنگ عاشورا به عنوان آزادگى و انسانيت، هيچ اختلافى بين مذاهب وجود نخواهد داشت. ما خوشحاليم كه فرزندانمان فرهنگ آزادمردى و پايبندى به عقايد را بياموزند، امام حسين(ع) در اين زمينه يك الگو است.»پس از نوحه خوانى ها به زبان فارسى و صرف شام و چاى، دست ها بالا مى رود. اين بار به زبان ارمنى دعا مى خوانند. از چهره هاشان پيداست كه براى قبولى عزادارى و عباداتشان و نياز تمام نيازمندان دعا مى كنند.
• زرتشتى ها
ماه محرم همه ايران سياهپوش مى شود. زرتشتيان استان يزد مركز استقرار زرتشتى هاى ايران در اين روزها مانند ديگر هموطنانشان عزادارند. «مهرشاد بزرگى» از اقليت زرتشتيان ايران مقيم يزد مى گويد: «هرساله با شروع محرم بسيارى از زرتشتيان يزد همپاى مسلمانان به عزادارى مى پردازند. شيوه عزادارى زرتشتيان با شيعيان كمى متفاوت است. آنها در آئين خود پوشيدن لباس سفيد را مقدس مى دانند. زنان و مردان سپيدپوش زرتشتى با حضور در آتشكده گرد هم مى آيند و براى امام حسين(ع) و يارانش به سوگوارى مى پردازند. آنها امام حسين(ع) را داماد ايرانى ها مى دانند، چون پس از جنگ اعراب و ايران در اواخر دوره ساسانى شاهدخت شهربانو به همسرى فرزند على(ع) درآمد. آنها به داشتن داماد شجاعى چون امام حسين(ع) افتخار مى كنند.»در مراسم زرتشتيان غذاهاى زيادى طبخ مى شود و مانند هموطنان مسلمانشان نذرى مى دهند. زرتشتيان با خواندن دعا و طلب ادامه راه آزادگان دنيا، مراسم خود را برگزار مى كنند. هرساله زرتشتيان زيادى از شهر هاى بافق، ميبد، تفت، مهريز و مهاباد به مركز استان شهر يزد مى آيند تا در عزادارى امام حسين(ع) شركت كنند.
• مسلمانان اهل سنت
مراسم عزادارى و شادمانى جزيره قشم به دليل سنى بودن مردم متفاوت است هر چند اعتقاد مردم اين منطقه مانند شيعيان نيست اما در روز عاشورا و به دليل احترام به فرزند امام على(ع) روزه گرفته و در مساجد قرآن مى خوانند.جزيره قشم بزرگترين و پرجمعيت ترين جزيره ايرانى در خليج فارس است كه فاصله آن با بندرعباس تنها ۳۷ كيلومتر است و اين موضوع باعث شده تا قايق ها و كشتى هاى مسافرى اقدام به جابه جايى مسافران از بندرعباس به قشم كنند.فاصله زمانى براى طى كردن اين مسير بنا به وسيله نقليه از ۴۵ دقيقه تا دو ساعت متغير است.جاذبه هاى فراوان طبيعى، تاريخى و فرهنگى اين جزيره به حدى است كه «بيژن دره شورى» كارشناس برجسته محيط زيست مى گويد: «قشم بهترين نقطه جهان براى تفريح است.»شيعيان مهاجر قشم كه حدود چهار هزار نفر هستند با تشكيل سه هيات در شهر قشم به عزادارى براى امام حسين(ع) مى پردازند. مساجد معروف اين جزيره نيز شامل مسجد جامع قشم، مسجد و مقبره شيخ برخ در روستاى كوشه مربوط به زمان خليفه دوم عباسى، مسجد و مدرسه كماليه دربند حاج على، مسجد قبا در روستاى هلر و مسجد رمچا هستند.به گفته «عاشقى» يكى از بوميان جزيره مردم در مراسم عزادارى آشنايان خود سه روز قرآن خوانى مى كنند و به يك قارى قرآن پول مى دهند تا بر سر مزار متوفى به تلاوت قرآن بپردازد. بازديد ها بيشتر در عيد فطر و قربان است و در عيد نوروز هيچ مراسمى برگزار نمى شود. جاذبه هاي گردشگري _ ماه محرم همه ايران سياهپوش مي شود. زرتشتيان استان يزد، مركز استقرار زرتشتي هاي ايران، در اين روزها مانند ديگر هموطنانشان عزا دارند.
«مهرشاد بزرگي» از اقليت زرتشتيان ايران مقيم يزد، به ميراث خبر مي گويد: «هر ساله با شروع محرم بسياري از زرتشتيان يزد همپاي مسلمانان به عزاداري مي پردازند. شيوه عزاداري زرتشتيان با شيعيان كمي متفاوت است. آنها در آيين خود پوشيدن لباس سفيد را مقدس مي دانند . زنان و مردان سپيد پوش زرتشتي با حضور در آتشكده گردهم مي آيند و براي امام حسين و يارانش به سوگواري مي پردازند .آنها امام حسين را داماد ايرانيها مي دانند ،چون پس از جنگ اعراب و ايران در اواخر دوره ساساني شاهدخت شهربانو به همسري فرزند علي(ع) در آمد آنها به داشتن داماد شجاعي چون امام حسين افتخار مي كنند».
در مراسم زرتشتيان غذاهاي زيادي طبخ مي شود و مانند هموطنان مسلمانشان نذري مي دهند، زرتشتيان با خواندن دعا و طلب ادامه راه آزادگان دنيا، مراسم خود را برگزار مي كنند .هر ساله زرتشتيان زيادي از شهر هاي بافق، ميبد، تفت، مهريز و مهاباد به مركز استان شهر يزد، مي آيند تا در عزاداري امام حسين شركت كنندتهران در نهمين روز ازماه محرم و روز حضرت ابوالفضل‌العباس(ع) علمدار سيد و سالار شهيدان حضرت حسين‌بن‌علي(ع) غرق در ماتم و عزا است.